Bối cảnh và nhu cầu cấp thiết
Hiện nay, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhà ở xã hội nghiêm trọng, đặc biệt là tại các đô thị lớn và khu công nghiệp. Theo Bộ Xây dựng, để đạt được mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021-2030, cần một nguồn vốn lên tới 500.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, khả năng huy động vốn vẫn là một trở ngại lớn đối với các dự án nhà ở dành cho người thu nhập thấp và công nhân
Đáp lại, Bộ Xây dựng đã đề xuất triển khai gói tín dụng ưu đãi trị giá 100.000 tỷ đồng thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ. Đây là lần đầu tiên mô hình này được đưa ra nhằm giải quyết bài toán về vốn và đẩy mạnh việc phát triển phân khúc nhà ở xã hội
Cơ chế triển khai
-
Phát hành trái phiếu Chính phủ:
- Bộ Tài chính sẽ được giao nhiệm vụ phát hành trái phiếu Chính phủ với sự bảo lãnh từ Chính phủ. Nguồn vốn này sau đó được chuyển tới Ngân hàng Chính sách Xã hội để hỗ trợ các hộ gia đình thu nhập thấp vay vốn mua, thuê mua, hoặc cải tạo nhà ở.
- Thời gian phân bổ vốn dự kiến từ năm 2025 đến 2030, mỗi năm giải ngân từ 16.500 đến 17.500 tỷ đồng, với thời gian giải ngân toàn bộ gói tín dụng không muộn hơn ngày 31/12/2030
-
Hỗ trợ lãi suất:
- Lãi suất vay sẽ được quy định thấp hơn từ 3-5% so với lãi suất thương mại, giảm bớt gánh nặng tài chính cho người dân và khuyến khích doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà ở xã hội
-
Thúc đẩy phát triển dự án:
- Chính quyền địa phương sẽ được giao nhiệm vụ rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hành chính, bao gồm lập và phê duyệt dự án, giải phóng mặt bằng, giao đất và cấp phép xây dựng. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp triển khai dự án
-
Phối hợp đa ngành:
- Bộ Xây dựng kêu gọi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ ngành, bao gồm Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, và Ngân hàng Nhà nước, để đảm bảo nguồn vốn được phân bổ và sử dụng hiệu quả
Lợi ích tiềm năng
-
Hỗ trợ người lao động:
- Gói tín dụng này giúp hàng nghìn người lao động, công nhân tại các khu công nghiệp và người thu nhập thấp tiếp cận được nhà ở với chi phí hợp lý. Đây là một phần quan trọng trong chiến lược an sinh xã hội của Chính phủ
-
Thúc đẩy thị trường bất động sản:
- Gói vay này không chỉ tăng nguồn cung nhà ở mà còn giúp phục hồi thị trường bất động sản, tạo việc làm trong ngành xây dựng và các lĩnh vực liên quan
-
Định hướng phát triển đô thị bền vững:
- Việc phát triển nhà ở xã hội đi kèm với quy hoạch hợp lý giúp giảm áp lực về hạ tầng giao thông và dịch vụ công cộng tại các đô thị lớn
Thách thức
- Khó khăn trong huy động vốn: Việc phát hành trái phiếu Chính phủ cần sự đồng thuận cao từ các bộ ngành và cần đảm bảo không làm tăng gánh nặng nợ công.
- Thủ tục hành chính phức tạp: Dù có nỗ lực cải cách, thủ tục phê duyệt dự án vẫn mất nhiều thời gian, gây khó khăn cho doanh nghiệp
Kết luận
Đề xuất triển khai gói tín dụng 100.000 tỷ đồng từ nguồn vốn trái phiếu là bước đi chiến lược nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội. Đây không chỉ là giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế mà còn đảm bảo quyền an cư cho người dân, đặc biệt là những nhóm đối tượng yếu thế. Tuy nhiên, để đảm bảo thành công, cần sự phối hợp chặt chẽ từ nhiều bên và quyết tâm cải cách mạnh mẽ trong quy trình thực hiện.
